سد کمال صالح و احقاق حق لرستان

ماجراي احداث دو سد كمال صالح و مروك بر روي يك رودخانه حكايتي است كه هر روز بيشتر بيخ پيدا مي‌كند تا سد كمال صالح در استان مركزي آب را به روي سد مروك در لرستان ببندد.

در ادامه مطلب آمده است: استان لرستان داراي منابع آب فراوان در بخش مختلف اين استان است كه با وجود اين منابع مهم و حياتي، بهره‌برداري مناسبي در جهت پيشرفت كشاورزي و اقتصاد و معيشت اين استان نداشته است به‌طوري كه در حدود 80 درصد اراضي كشاورزي لرستان به صورت ديم كشت مي‌شود كه اين يك واقعيت غم‌انگيز در اين استان است.
منابع آب استان لرستان يا از طريق رودخانه‌هايي مثل سيمره و يا سزار به خارج استان مي‌رود و يا با طرح‌هايي همچون انتقال آب اليگودرز به قم (قمرود) به شهرهاي در استان‌هاي قم و مركزي منتقل مي‌گردد كه در اين ميان يكي از اين اجحاف‌ها كه در حق مردم مظلوم لرستان صورت پذيرفته ساخت سد كمال صالح در نقطه مرزي استان لرستان و مركزي بر روي رود تيره از سرشاخه‌هاي مهم دز است.
ماجرا از اين قرار است كه عمليات اجرايي سد سنگريزه‌اي مروك لرستان در سال 1382 در حدود 37 كيلومتري شمال غرب دورود و در بخش سيلاخور به كارفرمايي شركت آب منطقه‌اي لرستان با هدف ذخيره‌سازي سالانه 120 ميليون مترمكعب آب براي تامين آب موردنياز حدود 10 هزار هكتار از اراضي دشت سيلاخور آغاز شد.
و اما دو سال بعد از شروع ساخت سد مروك؛ در سال 84 عمليات اجرايي سد سنگريزه‌اي كمال صالح نيز بر روي بخش علياي همان رودخانه تيره در فاصله حدود 74 كيلومتري جنوب غربي شهر اراك به كارفرمايي شركت آب منطقه‌اي استان مركزي با هدف تامين آب شرب موردنياز شهرهاي اراك، شازند و صنايع بزرگ منطقه براي افق 20 ساله – بدون هيچ اعتراض يا واكنشي از سوي مسئولان وقت لرستان – آغاز شد.
متوليان امر بايد از همان روز به اين موضوع مي‌انديشيدند كه قرار است چگونه سد 130 ميليون مترمكعبي مروك در پايين‌دست سد 120 ميليون مترمكعبي كمال صالح پر شود اين موضوع همچنان به گره كور حوزه سدسازي لرستان تبديل شده است، گرهي كه به نظر مي‌رسد قبل از آنكه به دست دستگاه قضايي سپرده شود بايد با تدبير مسئولان امر در وزارت نيرو باز شود.
ماجراي احداث دو سد كمال صالح و مروك بر روي يك رودخانه حكايتي است كه هر روز بيشتر بيخ پيدا مي‌كند تا سد كمال صالح در استان مركزي آب را به روي سد مروك در لرستان ببندد.
به‌رغم دسته‌گلي كه در حوزه سدسازي كشورمان به آب داده شده و بر روي يك حوزه آبريز دو سد 120 ميليون مترمكعبي احداث شده است همچنان متوليان امر براي جمع‌كردن ماجرا و گره‌گشايي از مشكل به وجود آمده اقدامي نكرده‌اند…
در حال حاضر علاوه بر تامين آب شرب 14 ميليون مترمكعب از آب سد كمال صالح صرف پالايشگاه مركزي مي‌شود و اين در حالي است كه پالايشگاه نسبت به محيط‌زيست و اراضي پايين‌دست در اولويت نيست و انتظار مي‌رود حق‌آبه لرستان برگردانده شود؛ كه علاوه بر سهم 20 ميليون مترمكعبي كه بايد سد كمال صالح به عنوان حقابه به سد مروك بدهد بايد سهم 10 ميليون مترمكعبي محيط زيست منطقه نيز اختصاص داده شود.
در حالي كه دشت بزرگ سيلاخور در شهرستان دورود و دشت پهناور ازنا كه هر دو در حوزه سد مروك و كمال صالح قرار دارند با خشك‌سالي و كمبود آب مواجه هستند آن‌وقت منابع آبي لرستان در پشت سد كمال صالح ذخيره مي‌شود و براي صنايع نفت و پتروشيمي و ساير بخش‌هاي استان مركزي مصرف مي‌گردد كه اين امر از دايره انصاف به دور است كه حتي بيشتر روستاهاي دشت ازنا كه به سد كمال صالح نزديك مي‌باشند نيز با كمبود آب شرب مواجه هستند كه اين واقعيت مي‌طلبد تا مسئولين امر در استان لرستان و وزارت نيرو فكر اساسي براي احياي حق بهره‌برداري استان لرستان از منابع آبي خود داشته باشند.

نویسنده :حسن گرجی